Skjålykt. Lykt i tre med dyrehinne (fosterhinne frå ku) rundt heile. Heisesystem av tre er inni for å kome til lyshaldar frå hol i topplata.
"Skjelett" i tre: Kvadratisk botn og topp. Ståande spile i kvart hjørne. Sirkelforma hol i toppen. Inni er ein treklosse med påmontert lysehaldar i metall. I kvar ende av klossen er festa...
Skjålykt. Lykt i tre med dyrehinne (fosterhinne frå ku) rundt heile. Heisesystem av tre er inni for å kome til lyshaldar frå hol i topplata.
"Skjelett" i tre: Kvadratisk botn og topp. Ståande spile i kvart hjørne. Sirkelforma hol i toppen. Inni er ein treklosse med påmontert lysehaldar i metall. I kvar ende av klossen er festa ei spile i tre. Den eine spila stikk opp over topp-plata gjennom eitt hol. Ved å dra i eine spila, vert lysehaldaren heva opp til holet i topp-plata. Det er trekt fosterhinne frå ku rundt tre-"skjelettet". Hinna sit klistra fast i treet, både på topp- og botnplata, og på hjørne-spilene. Hinna vart lagt på i våt (fersk) tilstand og festa seg naturleg til treet.
Lykta vart laga som eitt eksperiment etter fortal. Det vart brukt skjålykter i NFM si samling som modell. "Skjelettet" i tre og metall vart laga på museet. Initiativtakar Aase Ryssdal Sæther overtok "tre-skjelettet", og då ei ku kalva i fjøsen hennar, brukte ho delar av fosterhinna etter kalvinga til "skjå" på lykta.
Eksperimentet kom til som fylgje av at far til Aase (Lars Ryssdal f.1911) i si tid hadde fortalt at fosterhinne frå ku vart brukt til skjå på skjålyktene tidlegare. Faren hadde ikkje fortalt korleis dei gjekk fram, så Aase eksperimenterte seg fram. Aase vaska og rensa fosterhinna etter kalvefødselen og hinne vart dratt rundt tre-skjelettet og stramma i våt (fersk) tilstand. Hinna festa seg då naturleg til treet.
Aksesjon: 2010
Produksjon: 1. januar 2010 - 25. februar 2010
(omtrentleg)
Trearbeidet utført på museet av museumshandverkar kopiert etter lykt i samlinga(NFM.0000-00741. Skjå teke på tre-"skjelettet" av Aase Ryssdal Sæther i fjøsen hennar på garden Ryssdal i Gloppen kommune. Skjåen var fosterhinne frå kalv som vart reingjort og teke på i "fersk" tilstand.
For å publisere en offentlig kommentar på objektet velger du «Skriv en kommentar». For å sende en henvendelse direkte til museet velger du «Send en henvendelse».
Kommenter eller foreslå endringer
For å publisere en offentlig kommentar på objektet velger du «Skriv en kommentar». For å sende en henvendelse direkte til museet velger du «Send en henvendelse».