Aluminiumfluoridfabrikken med superfosfatfabrikken t.v.

Ved "Fluoriden" vart det framstilt aluminiumfluorid. Dette vert bruka i aluminiumsindustrien for å redusera smeltetemperaturen på omnane. Malmen som vert bearbeida på "Zinken" inneheld mange stoff frå det periodiske system, der zinken er bunden til svovel (sinksulfid). Sinksulfid er ikkje oppløyseleg i svovelsyre, så dette må gjerast i ei kjemisk løyseleg form som finn stad på røsteanlegget. Her vert svovelen "svidd av" ved at ein brenn malmen i ein røsteomn ved 800-1000 C° Dette gjer at zinken vert bunden til oksygen - sinkoksyd - ein såkalla eksoterm reaksjon, altså den avgir varme. Eit biprodukt av denne prosessen er gassen svoveldioksyd, som vert nytta som grunnlag for produksjon av aluminiumfluorid.
Superfosfatfabrikken (venstre) stod ferdig i november 1949. Mineralgjødselet superfosfat vart framstilt med å blanda råfosfat (naturlege, tungt løyslege fosfater) med svovelsyre. Svovelsyra var eit biprodukt frå sinkproduksjonen, og den første båtlasta med råfosfat kom frå Casablanca i Nord-Afrika. Sjølve bygget var teikna av arkitekt T. Grøner ved Høyer-Ellefsen AS. Superfosfatfabrikken - også kalla Superen - la ned produksjonen i 1968, då denne gjødningstypen ikkje lenger var etterspurd.

Collapse text